Geld naar goed onderwijs of om de lucht te verwarmen?
Vorig jaar is de energierekening voor de schoolgebouwen van Dunamare gestegen met meer dan een miljoen euro. Een miljoen euro …Daar kun je een hoop mee doen.Extra ondersteuning voordocenten bijvoorbeeld, betere lokalen inrichten of extra begeleiding voor leerlingen organiseren. Helaas is het een feit dat het merendeel van onze schoolgebouwen verre van duurzaam is en daardoor enorm veel energie verbruikt.Zo lekt het geld letterlijk weg naar buiten: door de kieren in oude kozijnen, door slecht geïsoleerde muren, door verouderde daken.
Hebben wij het onderhoud dan verwaarloosd? Nee, zeker niet. Wij nemen onze verantwoordelijkheid om de schoolgebouwen zelf te onderhouden – zoals bepaald door de overheid – heel serieus. Afgelopen zomer is er weer ontzettend hard gewerkt om de gebouwen in vorm te krijgen voor het nieuwe schooljaar. Ik ben heel trots op wat er al is bereikt: het Coornhert Lyceum heeft verbeterde ventilatie en isolatie, het Ichthus Lyceum is gestart met het verduurzamen van de zuidgevel; Het Schoter heeft een nieuwe vleugel volgens de modernste bouweisen; de Maritieme Academie in Harlingen krijgt een prachtig nieuw internaat waar de kinderen doordeweeks verblijven; voor het ISK Haarlem hebben we de toezegging voor een nieuw gebouw; én onlangs is de eerste paal geslagen voor het gloednieuwe schoolgebouw in Hoofddorp waar het Rietland College, het Avantis College en de ISK Haarlemmermeer gehuisvest zullen worden.
Mooie wapenfeiten. Maar het is niet genoeg. Want we hebben 32 schoollocaties die het verdienen klimaatneutraal te zijn. Met een gezond binnenklimaat door goede isolatie en goede ventilatiemogelijkheden. Dat is niet alleen belangrijk voor de energierekening, het is ook nodig om iedereen in dat gebouw goed te laten functioneren. Onderzoek heeft uitgewezen dat als de CO2-huishouding in een schoolgebouw op orde is, de leerprestaties beter zijn. Sinds corona hebben we in alle schoolgebouwen CO2-meters hangen. Maar dat levert ook weer nieuwe dilemma’s op. Want als de ventilatiemogelijkheden niet op orde zijn, is het lastig voor een docent om in het klaslokaal het juiste klimaat te creëren. Veel te warme of juist ijskoude lokalen, of te kleine en benauwde lokalen: het is enorm afleidend voor leerlingen. En dan heb ik het nog niet eens gehad over de ongemakkelijke werkomstandigheden voor docenten.
Waar de scholen verantwoordelijk zijn voor het onderhoud, zijn de gemeentes dat voor nieuwe gebouwen. Die gedeelde verantwoordelijkheid is niet altijd even makkelijk. De ene gemeente voelt de urgentie voor duurzame nieuwbouw sterker dan de andere gemeente. Terwijl de scholen uiteindelijk de energierekening betalen. Vanuit Dunamare zijn we in gesprek met alle gemeentes over integrale huisvestingsplannen voor onze scholen. Tegelijkertijd zitten de gemeentes ook in een lastig parket. Want zij krijgen al jarenlang veel te weinig geld van de overheid. Dus kampen we in heel Nederland met verouderde schoolgebouwen die ondermaats zijn voor de normen van vandaag de dag. Dunamare heeft bijvoorbeeld nog één schoolgebouw uit 1910, met ijzeren kozijnen en enkel glas, dat dringend aan vernieuwbouw toe is. Dat is meteen ons extreemste voorbeeld, veel van onze schoolgebouwen zien er op zich prima uit.
Toch hebben we nog een lange weg te gaan om álle scholen ‘groen’ te krijgen. Daar is een forse investering voor nodig. Ik kan alleen maar hopen dat de verkiezingen in november een nieuw kabinet oplevert dat prioriteit geeft aan dit probleem. Want onze jeugd verdient het om in een gezond en duurzaam gebouw les te krijgen. En wij geven ons geld liever uit aan goed onderwijs dan aan het verwarmen van de buitenlucht.