Miljoenen voor techniekonderwijs

Voor de regio’s Haarlem/IJmond/Kennemerland en Haarlemmermeer/Bollenstreek Noord is de subsidie in het kader van het landelijke programma Sterk Techniekonderwijs toegezegd. Programmamanagers Hans Luijk en Quirien van Ojen zijn sinds september aangesteld om met scholen en bedrijfsleven de plannen concreet te maken en uit te voeren. Dunamare Onderwijsgroep is penvoeder en onder andere verantwoordelijk voor de budgetten.

Het Haarlem College, Sterren College, Technisch College Velsen, Maritiem College IJmuiden (IJmond/Kennemerland), het Hoofdvaart College en Praktijkschool De Linie (Haarlemmermeer/Bollenstreek) zijn de deelnemende scholen namens Dunamare Onderwijsgroep. Ook andere vmbo-scholen participeren. Daarnaast doen vele basisscholen, het Nova College en het Airport College mee. Voor de regio Amstelland doet namens Dunamare Onderwijsgroep mee: Praktijkschool Uithoorn en voor de regio Noordwest Friesland: de Maritieme Academie Harlingen.

Steeds minder technisch onderwijsaanbod

Op het technisch onderwijs is de laatste decennia flink bezuinigd. Met als resultaat dat technieklessen te duur werden en op veel vmbo-scholen werden geschrapt. Een veel lagere instroom in het technisch mbo en uiteindelijk de arbeidsmarkt was het gevolg. Hans Luijk: ‘Toen de LTS opging in het vmbo werd het technisch onderwijs minder zichtbaar. Het kreeg bovendien te maken met concurrentie van andere profielen, zoals Economie en Ondernemen. Populaire profielen winnen het altijd want scholen worden nu eenmaal afgerekend op het aantal leerlingen. Dus werd er minder geïnvesteerd in techniek, was techniekonderwijs vaak niet meer rendabel en werd op veel vmbo’s het techniekprofiel gesloten.’

Dat moet nu in rap tempo veranderen, want er is enorm veel vraag naar technisch personeel. Niet alleen om de vergrijzing in de sector op te vangen, maar ook om de groei bij te houden. ‘Overal in de maatschappij zie je de rol van technologie toenemen. Kijk naar drones, robots, zelfrijdende auto’s’, zegt Quirien van Ojen. ‘Zorg zonder techniek en technologie is ondenkbaar geworden. Er zijn niet voor niets steeds meer technische banen in sectoren als bijvoorbeeld zorg en welzijn. Of banen waarin je steeds meer technische kennis nodig hebt. Het project gaat dus ook om techniek in niet-technische vmbo-scholen en op de mavo’s. Scholen en bedrijfsleven zitten nu om de tafel om het techniekcurriculum actueler te maken. Leerlingen stappen het bedrijf binnen; bedrijven geven gastlessen op school; mavoleerlingen maken gebruik van technieklokalen op andere scholen en alle basisschoolleerlingen maken kennis met techniek door naar bedrijven te gaan en een kijkje te nemen op het vmbo. Dit zijn slechts enkele ambities van het project. We zullen met het techniekonderwijs ook nadrukkelijk op zoek gaan naar crossovers met andere vakken waarin technologie een belangrijke rol speelt.’

Enkele doelen uit de activiteitenplannen:

• In 2023 volgt 40% van de leerlingen beroepsgericht vmbo een technisch profiel. Dat is nu 33%. Daarvan moet 10% meisjes zijn.

• In 2023 stroomt 85% van de vmbo-leerlingen met een technisch profiel door naar een technische opleiding in het mbo. Nu is dat 78%.

• In 2023 kiest 30% van de mavoleerlingen een technische opleiding op het mbo. Dat is nu 25%.

• De doorstroom vanuit een technisch vmbo-profiel naar technisch beroepsonderwijs op het mbo moet 5% stijgen.

25 acties

Aantrekkelijk en uitdagend techniekonderwijs voor alle leerlingen, waarbij de actuele praktijk een prominente rol gaat spelen, is het middel om de doelen te bereiken. ‘Concreet? In elk van onze plannen staan zo’n 25 acties, bijvoorbeeld dat we docentenstages mogelijk maken of dat basisschoolleerlingen bedrijven bezoeken of dat mavoleerlingen technieklokalen van een technisch vmbo gaan gebruiken’ zegt Hans Luijk. ‘Er is op basisscholen nog te weinig affiniteit en structurele aandacht voor techniek. Dus gaan we jonge leerlingen er kennis mee laten maken.

Bedrijven co-financieren

Grote bedrijven uit Bollenstreek Noord, Haarlemmermeer, en IJmond/Haarlem zoals onder meer Tata Steel, Schiphol, Ymere, Royal Van Lent Shipyard, Damen Shiprepair Oranjewerf en Alliander hebben zich al aangesloten, maar ook het midden- en kleinbedrijf, vertegenwoordigd in organisaties als Bouwmensen, Tetrix Metaaltechniek en Installatiewerk Noord-Holland is van de partij. Uiteraard wordt ook volop samengewerkt met organisaties als Techport en 3D MakersZone. Zij co-financieren de projecten. ‘Aan belangstelling vanuit de bedrijven geen gebrek. Bedrijven willen wel degelijk investeren in onderwijs, anders hebben ze straks helemaal geen mensen meer. Ze pakken hun maatschappelijke verantwoordelijkheid’, zegt Quirien van Ojen. In totaal doen wel 100 partners mee aan beide projecten.

Samenwerken

Samenwerking is daarbij het sleutelwoord. Scholen gaan gebruik maken van elkaars lokalen, machines en materialen. Bedrijven bieden hun kennis aan en gaan vooral ook uren investeren in het geven van gastlessen en het ontvangen en rondleiden van leerlingen. ‘Er moeten doorlopende leerlijnen ontstaan, waarbij instroom in technisch onderwijs, maar ook doorstroom vanuit bijvoorbeeld de mavo/TL naar techniek-opleidingen op mbo BOL-4 niveau aanzienlijk toenemen’, zeggen de programmamanagers. ‘De helft van de basisschoolleerlingen gaat naar het vmbo. Een enorme kweekvijver voor het techniekonderwijs. We moeten af van het slechte, achterhaalde imago. Techniek is ontzettend breed en veelzijdig met heel veel kansen. Nu komt het erop aan. Als we over de eigen schaduw heen kunnen stappen en gezamenlijk de schouders eronder zetten, wordt Sterk Techniekonderwijs in deze regio’s een groot succes!’