
“Het contact met de leerlingen maakt me een betere rector”
Sinds een jaar werkt Jord Schaap als rector op Het Schoter. Hoe bevalt de overstap van het hbo naar het voortgezet onderwijs? En hoe vult hij zijn rol in als directeur op deze Dunamare-school? Bestuurder Henk Post gaat met hem in gesprek.
Je bent nu een jaar werkzaam op Het Schoter. Hoe kijk je terug op de afgelopen tijd?
Jord Schaap: “Ik heb de meest fantastische baan gekregen. Op de hogeschool heb ik veertien jaar met veel plezier gewerkt, maar ik miste contact met de studenten. Vanaf dag één op Het Schoter wist ik dat het de goede beslissing was. Je bent met allerlei dingen bezig – van begroting tot beleid – maar als je de kamer uitstapt zit je midden in de actie. Je staat tussen de kinderen die bezig zijn met hun ontwikkeling en dat vind ik ontzettend gaaf. Daarnaast is er een fantastisch team dat me heel welkom heeft laten voelen vanaf het eerste moment.”
Kom je als rector wel toe aan écht contact met de leerlingen? Je moet zoveel ballen in de lucht houden – dan kan het er makkelijk bij inschieten.
“Je zou misschien verwachten dat een directeur op afstand staat, maar dat vind ik dus niet. Iedereen kan het rectoraat invullen zoals het hem of haar past. Ik start elke ochtend, samen met de hoofdconciërge, bij de poort om de kinderen te verwelkomen. Dat vind ik het fijnste moment van de dag. Daarnaast surveilleer ik in de grote pauze en heb ik bijvoorbeeld ook een paar lessen meegedraaid. Mijn deur staat altijd open en leerlingen lopen binnen, net als collega’s overigens. Er zijn dus genoeg momenten waarop ik de leerlingen tref. Ik ben ervan overtuigd dat contact met de leerlingen mij een betere bestuurder maakt.”
Want?
“In het voortgezet onderwijs staan de leerlingen centraal en is het pedagogische element elke dag aanwezig. In alle besluiten die je neemt, denk je: hoe pakt het uit voor docenten en leerlingen. Dan is het dus belangrijk om ook echt feeling met ze te hebben. Vanaf het begin was het voor mij duidelijk dat een open deur cruciaal is voor het goed vervullen van deze baan.”
Wat voor middelbare school is Het Schoter?
“Een school waar dingen normaal zijn die in deze ingewikkelde tijd steeds bijzonderder worden. Het team is soms te bescheiden over het goud dat we in handen hebben. Terwijl, er is zoveel om trots op te zijn. Onze school is één van de laatste plekken waar iedereen uit de samenleving elkaar treft. Dat geldt niet alleen voor leerlingen, maar ook voor ouders en medewerkers. Dat klinkt pessimistisch, maar Het Schoter is daarmee juist een hoopvolle plek. We hebben een heel sterke visie: oog voor het kind, oog voor elkaar, oog voor een positief leer- en leefklimaat. Vanuit daar nemen we alle beslissingen.”
Ervaren de leerlingen dat ook zo?
“In hun verhalen hoor je terug dat Het Schoter voor hen een school is waar ze gezien worden; je kunt bij ons niet binnenlopen zonder dat je begroet wordt. Ook benoemen leerlingen het goede persoonlijke contact met de docenten en het grote aanbod. Kunst, sport, theater: er is van alles. We willen een school zijn van goede prikkels. Dat betekent onder meer bewust omgaan met technologie, een boek lezen, hoofdrekenen, echt contact met je klasgenoten en veel buiten zijn.”
Jullie hebben sinds kort een tennis- en pooltafel in de hal staan. Daarnaast kunnen leerlingen dammen, schaken, er staat een piano...
“We vinden het heel belangrijk om vrij spel te stimuleren en leerlingen écht contact met elkaar te laten hebben. Toen we na overleg met de leerlingenraad deze spullen aanschaften, waren sommige collega’s wat sceptisch. Ze dachten dat het allemaal kapot zou gaan. Maar niets is minder waar; het is een groot succes. Sommige leerlingen komen zelfs eerder naar school om nog even een potje te kunnen poolen.”
Deze stap komt ook voort uit jullie smartphonebeleid. Je verscheen onlangs in de regionale media waarin je jouw visie op het vraagstuk rond telefoons op school belichtte.
“De telefoons zijn de klas uit en nu zijn we bezig met de volgende stap, net als veel andere Dunamare-scholen overigens. Zodat er meer ruimte ontstaat voor vrij spel, wat weer een positieve invloed heeft op de leerresultaten. Daarnaast vinden we het belangrijk om onze leerlingen te beschermen tegen de algoritmes, verslavende games en social media. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt hoe schadelijk dit is.”
Is technologie niet iets wat er nu eenmaal bij hoort in deze tijd?
“Technologie hoeft voor mij niet weg. Sterker nog – het kan heel waardevol zijn. Maar de schuif staat nu te veel open. Ik zou het goed vinden als ouders en scholen in Haarlem zich verenigingen en samen afspreken dat kinderen pas een telefoon krijgen als ze naar de middelbare school gaan. Daarnaast moeten middelbare scholen een goed en duidelijk beleid hebben, wat mij betreft.”
Hoe reageren leerlingen en ouders op jouw visie?
“Er is veel herkenning en opluchting. Ik krijg heel veel positieve reacties van ouders. Ook word ik nu uitgenodigd voor ouderavonden over smartphonegebruik op basisscholen. Leerlingen reageren in eerste instantie wat terughoudend, maar als ik de voordelen uitleg van een school zonder telefoons zijn ze toch wel enthousiast. Het is goed om te beseffen dat veel jongeren ook zélf minder op hun telefoon willen zitten: 48 procent van onze leerlingen is niet tevreden over het eigen schermgebruik.”
Naast telefoons op school wordt er veel gesproken over het lees- en rekenniveau van onze jongeren. Wat doet Het Schoter om deze vaardigheden te stimuleren?
“Ons team heeft de subsidie basisvaardigheden aangevraagd, omdat we een focus op taal en rekenen heel belangrijk vinden. Het zijn basale vaardigheden die je succes bij alle andere vakken bepalen. Als je niet goed bent in begrijpend lezen, begrijp je de wiskundeopgaven ook niet. Dankzij die subsidie hebben we twee docentengroepen kunnen opzetten die werken aan een vakoverstijgend taal- en rekenbeleid.”
Jullie hebben sinds een paar weken ook weer een schoolbibliotheek. Kun je daar wat meer over vertellen?
“Onze bibliotheek is de eerste officiële ‘Bibliotheek op School’ in Haarlem. Een project van Bibliotheek Zuid-Kennemerland waarbij je als school ondersteuning krijgt bij de keuze van de boeken. Dankzij de subsidie basisvaardigheden hebben we de bieb helemaal kunnen inrichten zoals we wilden: boeken tússen de leerlingen en niet in een afgesloten ruimte. We zijn heel blij met het resultaat.”
Het Schoter is – samen met 23 andere middelbare scholen in de regio - onderdeel van Dunamare onderwijs. Hoe vind je het om bij een onderwijsgroep te horen?
“Dunamare is een partij die elke school uitdaagt om een richting te kiezen, veel ruimte geeft om de eigen school vorm te geven, maar ook vraagt om rekenschap. Oftewel: het delen van resultaten. Die aanpak is heel prettig en effectief. Ook vind ik de onderlinge betrokkenheid van de scholen mooi; de lijntjes zijn kort. Om een voorbeeld te geven: ik zit in een appgroep met het Bestuurs- en Servicebureau, de directeuren van de scholen en het College van bestuur. Als ik een vraagstuk voorleg, krijg ik zo drie oplossingen aangereikt.” Lachend: “Een goed voorbeeld van waardevol technologiegebruik.”
Fijn om te horen dat je het zo ervaart. Dat is precies wat wij willen: meer doen voor onze scholen en de leerlingen. Het klinkt alsof je je draai goed hebt gevonden. Laten we afsluiten met een vooruitblik: waar wil je over vijf jaar staan met Het Schoter?
“Het lijkt me mooi als Het Schoter een school is waar ouders en leerlingen uit heel Haarlem naartoe willen. Niet om in de eigen bubbel te zitten, maar om hun medemens te ontmoeten. Dat iedereen beseft dat het een leerzame school is waar je kennismaakt met de wereld en waar je de kans krijgt om deze, mét elkaar, nog mooier en rijker te maken.”